Winkelman - Nöroteoloji

Özgün Nöroteoloji, Şamanizm

25 Şubat 2006

“Nöroteoloji“, Newsweek’te (05/17/01) yayınlanan “Tanrı ve Beyin: Ruhsallık için nasıl donatıldık” makalesi yayınlandığından beri gittikçe yaygın bir kavram olmuştur. Terim ruhsal deneyimlerin biyolojik bir esası olduğu düşüncesini ifade eder. “Nöroteoloji terimi yeni olmasına karşın, temel düşünceler binlerce yıldır buradalar,” diyor Arizona Devlet Üniversitesi, Antropoloji Departmanından Dr. Michael Winkelman. “Birçok kültür bilinci değiştirmek ve ruhsal deneyimlere neden olmak için yollar geliştirmiştir.” Winkelman şamanizmi – kadim bir şifa pratiği – nöroteoloji kavramı içersinde tanımlar.Alimler, şamanizmi yüzyıldan daha fazla süre için dini davranışın özel bir şekli olarak kabul etmişti. Winkelman’ın kitabı “Şamanlar, Rahipler ve Cadılar“da taslağını çıkardığı, şamanizm üzerine yaptığı daha önceki kültürel karşılaştırma araştırması, dünyanın dört bir yanındaki kültürlerdeki şamanlarda temel benzerlikler olduğunu gösterdi. Şamanlardaki benzerlikler ruhlarla etkileşmek ve şifa vermek için trans veya ekstaz – değiştirilmiş bilinç durumları (ASC) – kullanımını içerir. Bu ruh dünyası etkileşimlerinden çoğu kez “ruh seyahatlari”, “beden-dışı deneyimler”, ve “astral projeksiyon” olarak söz edilir. Bu yetenekler, kabul edilmiş bir şaman “ölüm ve yeniden doğuş deneyimi” geçirdiği ve hayvan dostlarını ve ruh güçlerini elde ettiği zaman kazanılır.Güncel kitabı “Şamanizm: Bilincin ve Şifa Vermenin Nöral Ekolojisi“nde, Winkelman şamanizmin – insanlığın özgün ruhsal pratiklerinin – nörobiyolojik esasının taslağını çıkarır, ve şamanizmin şaşırtıcı görünümlerini açıklar: modern dirilişi kadar, eski dünyadaki evrensel duruşu.

Dünyanın farklı yerlerindeki benzer şamanik pratikler, tüm dinlerin aldatmaca olduğunu ifade eden rasyonel bilimsel görüşe karşı, bir meydan okuyuş sunar. Bu paradoksu açıklamak için, Winkelman şu soruyu ortaya atar: “Neden bu sözde “aldatmacalar” farklı kültürlerde benzer yollarda gelişir? Bu pratiklere binlerce yıl yaşamlarını sürdürmeleri için imkan tanımış uyarlanabilir esas nedir?”"Şamanizmin genel olguları temel beyin fonksiyonlarıyla bağdaştırılır,” diyor, bu genel olguların bilincin biyolojik prensiplerini ve ASC‘nin fonksiyonlarını yansıttığını ifade eden Dr. Winkelman. “Şamanizm: Bilincin ve Şifa Vermenin Nöral Ekolojisi”, şamanik pratikler ve deneyimler için altyapı sağlayan beyin işleyişinin temel bakış açılarını açıklar. “Şamanların deneyimleri ve pratikleri dünya genelinde önemli benzerliklere sahiptir çünkü onlar doğuştan gelen beyin işlemleri ve deneyimlerini yansıtırlar,” diyor Winkelman. Winkelman’ın araştırma bulguları şamanizmi insan evrimi bağlamına yerleştirir ve şamanik pratiklerin aşağı yukarı 40,000 yıl önce modern insanların evriminde anahtar bir öge olduğunu öne sürer. Şamanlar insanlara bilgiyi elde etmede ve yeni düşünüş şekilleri geliştirmede yardım etti. Şamanizm ayrıca, bağlılıklar inşa ederek, ve grup dayanışması yaratarak, şifa ve kişisel gelişim için mekanizmalar sağladı.”Şamanizm yalnızca kadim bir pratik değildir, ne de daha basit toplumlarla sınırlıdır,” diyor Winkelman. Çağdaş dünya ‘neoşamanizmin” bir çok örneğine, ruhsal şifa ve bilincin bu kadim prensiplerin günümüzdeki uyarlamalarına sahiptir.”Modern dünyada şamanizmin yeniden doğuşu bir anomali ve çelişkidir,” diye devam ediyor Winkelman. Bu türdeki pratikler modern rasyonalitenin gelişimiyle kayboldukları sanılıyordu, ancak özellikle nüfusun daha eğitimli kesimleri arasında devam ediyor ve popülerleşiyor.”Nöroteoloji perspektifleri, onbinlerce yıl önce şamanizmin özgün tezahürünü doğurmuş beyin işlevinin aynı prensiplerini yansıtan güncel pratiklerle şamanizmin sürerliliğini ve canlanmasını açıklamada yardım eder. Winkelman’ın “Şamanizm: Bilinç ve Şifa Vermenin Nöral Ekolojisi” kitabı bu beyin sistemlerini, onların fonksiyonlarını, ve insan sağlığını arttırmayı nasıl sağlayabildiklerini açıklar.Alternatif iyileştirme pratikleri bir çok şamanik prensipleri ve aktiviteleri birleştirir. Alternatif tıbbın popüleritedeki artışı insanların kendi iyileşmelerinin sorumluluğunu alma arzusunun bir parçasıdır.” Winkelman dikkati çeker: “Şamanizm özgün bir kendi kendini iyileştirme pratiği, kendi kendine onamanın bir şekliydi.” Winkelman’ın kitabı, şamanik pratiklerin insanlara görsel sembollerde ortaya koyulmuş, sezgi yolu ile anlaşılan güçleriyle kontak kurmada nasıl yardım ettiklerini ayrıntılandırır.Beynin serotonin ve opioid sinir taşıyıcısı sistemleri ayrıca şamanik pratiklerce uyarılır. “Şamanizm hem kişinin sağlığını hem de kendini iyi hissetme duyusunu arttırır çünkü onlar bedenin ‘iyi hisset’ kimyasallarını ‘açarlar’,” diyor Winkelman. “Prozac ve diğer serotonin-yükseltici inhibitörlere olan mevcut güvencimiz, ve ilaç bağımlılığıyla ilgili olan toplumsal problemlerimiz, bu hayati şifa geleneklerinin kaybını yansıtır.”Winkelman, şamanizmin insan psikobiyolojisindeki doğal esasından dolayı popülerleşmeye devam edeceğini öne sürer.