KIZILDERİLİ REİSİN
BİLDİRGESİ / Seatle
Beyaz adam
silahlarla gelip, toprağımızı satın almak istiyor. Gökyüzünü, toprağın ısısını
nasıl alıp satabilirsiniz? Bu fikir bize garip gelir. Eğer biz havanın
tazeliğine ve suların parıltılarına sahip değilsek, onları nasıl satın
alabilirsiniz? Bu dünyanın her parçası benim insanlarım için kutsaldır. Her
parlayan çam iğnesi, bütün kumlu sahiller, karanlık ormanlardaki sis, her açık
alan ve vızıldayan böcek, halkımın tecrübe ve anılarında kutsaldır. Ağaçların
gövdelerinden akan sular, Kızılderililerin anılarını taşır.
Dereler ve
nehirlerden akan, parıldayan sular, sadece su değil ama atalarımızın
kanlarıdır. Eğer size toprak satarsak, onun kutsal olduğunu hatırlamalı ve
çocuklarınıza da öğretmelisiniz. Suyun mırıltısı babamın babasının sesidir.
Nehirler erkek kardeşlerimizdir, susuzluğumuzu giderirler. Nehirler
kanolarımızı taşır, çocuklarımızı beslerler. Eğer size toprağımızı satarsak,
hatırlamalı ve çocuklarınıza öğretmelisiniz ki, nehirler bizim kardeşlerimizdir
ve bundan dolayı sizler de nehirlere, herhangi bir kardeşe göstereceğiniz
kibarlığı göstermelisiniz
Dünya, beyaz
adamın kardeşi değil ama düşmanıdır ve onu fethetti mi, ilerlemeye devam eder.
Babalarının mezarını geride bırakır ve aldırmaz. Çocuklarından dünyayı kaçırır,
aldırmaz. Onların haklarını unutmuştur. Annesi olan dünyaya ve kardeşi olan
gökyüzüne; satın alınan, yağma edilen, koyunlar ya da parlak boncuklar gibi
değişilen bir malmış gibi davranır, iştahı dünyayı yiyip bitirecek ve geride sadece
bir çöl bırakacaktır.
Beyaz adamların
şehirlerinde sakin yer yoktur. Baharda yaprakların açılışını ya da böceklerin
kanat vuruşlarını duyacak yer yoktur. Ama bu belki benim vahşi olmamdan ve
anlamadığımdandır. İnsan eğer bir kuşun yalnız ağlayışını veya su birikintisi
etrafında tartışan kurbağaların seslerini duymazsa hayatın anlamı nedir?
Toprağımızı alma
teklifinizi düşüneceğiz. Eğer satmaya karar verirsek, bir şart koyacağım. Beyaz
adam bu toprağın hayvanlarına kardeşi gibi davranacak. Hayvanlar olmadan insan
nedir? Eğer bütün hayvanlar bitse, insan, ruhun büyük yalnızlığından ölürdü.
Çünkü, hayvanlara ne olursa, insana da aynısı olur, kısa süre içinde!
Ayakları
altındaki toprağın, büyükbabalarının külleri olduğunu çocuklarınıza
öğretmelisiniz. Böylece toprağa saygı duyarlar. Dünya annenizdir. Dünyaya ne
olursa, onun oğullarına da aynısı olur. Eğer insanlar yere tükürürse kendi
üzerlerine tükürürler. Dünya insana ait değildir, insan dünyanındır.
Birkaç saat ya da
birkaç kış sonra, bu dünyada bir zamanlar yaşamış büyük kavimlerin veya şimdi
ufak topluluklar halinde ormanda dolaşanların çocukları da kalmayacak, bir
zamanlar sizinkiler gibi güçlü ve umutlu olanların mezarlarında yas tutmak
için. İnsanlar gelir ve gider, denizin dalgaları gibi. Tanrısı kendisiyle
arkadaş gibi konuşan ve yürüyen beyaz adam bile, bu ortak kaderden ayrı
tutulamaz.
Beyaz adam belki
bir gün keşfeder, tanrımız aynı tanrı. Şimdi bizim toprağımıza sahip olmak
istediğiniz gibi, ona da sahip olduğunuzu düşünebilirsiniz. Ama olamazsınız. O
insanın tanrısı ve şefkati Kızılderili için de, beyaz adam için de aynı. Bu
dünya onun için değerli ve dünyaya zarar vermek onun yaratıcısını
küçümsemektir. Beyazlar da geçip gidecek, belki bütün diğer kavimlerden önce.
Yatağına pislik yığmaya devam et, bir gece kendi pisliğinde boğulacaksın.
Biz, Buffalolar
katledildiğinde, vahşi atlar ehlileştirildiğinde, ormanın gizli köşeleri pek
çok insanın kokusuyla dolduğunda ve diri tepelerin görünümü konuşan tellerle
lekelendiğinde, anlayamıyoruz. Çalılık nerede? Gitmiş! Kıvrak taylarla av
hayvanlarına elveda demek nedir? Yaşamın sonu ve yaşamaya başlamanın
başlangıcı.
Bu dünyadan en
son Kızılderili de yok olduğunda ve anası sadece çayırlar üzerinde hareket eden
bir bulutken, bu kıyılar ve ormanlar hâlâ halkımın ruhunu koruyacaklar. Çünkü
halkım bu dünyayı, yeni doğan bebeğin annesinin yürek atışını sevdiği gibi
sever. Öyleyse, eğer topraklarımızı satarsak, onu bizim sevdiğimiz gibi sevin,
onunla bizimki gibi ilgilenin. Bu diyarın anısını, onu aldığınızdaki gibi
saklayın. Bütün gücünüz, aklınız ve kalbinizle, onu çocuklarınız için koruyun
ve sevin. Tanrının hepimizi sevdiği gibi.
Bildiğimiz bir
şey var. Tanrımız aynı tanrı. Bu dünya onun için değerli. Beyaz adam bile bu
ortak kaderden ayrı tutulamaz. Bütün bunlardan sonra kardeş de olabiliriz.
Göreceğiz!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder